Universal Beynəlxalq Sərgilər

bu müəyyən əmtəə qrupları üzrə eksponatların çeşidinin məhdudlaşdırılması üzrə keçirilən sərgilərdir.
Universal Beynəlxalq Sərgilər
Universal Birja
OBASTAN VİKİ
Beynəlxalq Sərgilər Bürosu
Beynəlxalq Sərgilər Bürosu (fr. Le Bureau International des Exposition (BIE)) — 1928-ci ildə Parisdə imzalanan müqavilələr nəticəsində quruldu. == Məqsədləri == Vaxtın, nominasiyaların, seçimlərin təşkili və idarə edilməsi. Milli pavilyonlarda ev sahibi olan ölkə və iştirakçı ölkələr arasında əməkdaşlıq.
Diva Universal
Diva- (əvvəllər Diva Universal — «Diva Universal») — ilk növbədə qadın auditoriyasına yönəlmiş serialların və verilişlərin yayımında ixtisaslaşan əyləncəli televiziya kanalı. Kanalın sahibi NBCUniversal International Networks – NBC Universal Beynəlxalq Şəbəkələrdir. Daha əvvəl, Diva Universal-ın müxtəlif ölkələrdə yeddi kanalı var idi, daha sonralar bunlardan dördü ( İtaliyada, Rusiyada, Bolqarıstan və Filippində olan kanallar) bağlandı. Şərqi Asiyada (Malayziya, İndoneziya, Tayland, Çin, Şri-Lanka, Filippin, Sinqapur, Pakistan, Vyetnam, Makao, Honq-Konq) Diva Asiya kanalları, Rumıniyada Diva Universal Romania kanalı və Serbiya/Xorvatiya/Sloveniyada Diva Adria kanalı yayımlanır. Diva Universal kanalı Rusiyada yayımına 17 sentyabr, 2010-cu ildə Hallmark Channel kanalının əvəzinə başlamışdır. 25 aprel, 2014-cü ildə kanal yayımını dayandırdı. Onun tezliyində əyləncəli televiziya kanalı olan «E!Entertainment» yayımına başladı.
Universal Pictures
Universal Studios və ya Universal Pictures — film istehsal edən kompaniyadır. Əsası alman əsilli Karl Lemmle tərəfindən 8 iyun 1912-ci ildə qoyulub. Kompaniyanın mərkəzi Kaliforniya ştatının Los-Anceles şəhərində yerləşir. 2004-cü ildən etibarən "NBC Universal" şirkətinin tərkibinə daxil olub.
Universal Studios
Universal Studios və ya Universal Pictures — film istehsal edən kompaniyadır. Əsası alman əsilli Karl Lemmle tərəfindən 8 iyun 1912-ci ildə qoyulub. Kompaniyanın mərkəzi Kaliforniya ştatının Los-Anceles şəhərində yerləşir. 2004-cü ildən etibarən "NBC Universal" şirkətinin tərkibinə daxil olub.
Universal insan
Universal insan, ensiklopedist, polimat (Yunanca: πολυμαθής, romanlaşdırılmış: polymathēs, lit. ‘çox öyrənilmiş’; Latınca: homo universalis, lit. ‘universal insan’) biliyi xeyli sayda mövzunu əhatə edən və kompleks strukturlardan istifadə etdiyi məlum olan fərddir. Xüsusi problemlərin həlli ilə bağlı biliklər. Qərbi Avropada polimatiya terminini öz başlığında istifadə edən ilk əsər (De Polymathiatractatio: integri operis de studiis veterum) 1603-cü ildə Hamburq filosofu İohann von Vuern tərəfindən nəşr edilmişdir. Von Wowern polimatikanı "hər cür tədqiqatlardan əldə edilən müxtəlif mövzular üzrə biliklər… intizamların bütün sahələrində sərbəst şəkildə yayılan, insan şüurunun onları yorulmaz bir sənaye ilə izləyə biləcəyi dərəcədə" kimi təyin etdi. Von Voern hikməti, ədəbiyyatı, filologiyanı, filomatiyanı və çox tarixini sinonimlər kimi sadalayır. Termin ingilis dilində qeydə alınmış ən erkən istifadəsi 1624-cü ildə Robert Burton tərəfindən yazılmış The Anatomy of Melancholy kitabının ikinci nəşrindədir; Polimatist forması bir qədər köhnədir ilk dəfə 1621-ci ildə Riçard Montaqunun Ondalıq Tarixinin mərhum hissəsində Diatribae-də görünür. Oxşar polihistor termininin ingilis dilində istifadəsi 16-cı əsrin sonlarına aiddir. Polimatlara elm, texnologiya, mühəndislik, riyaziyyat və incəsənətin bir neçə sahəsində üstün olan İntibah və Maarifçiliyin böyük alimləri və mütəfəkkirləri daxildir. İtalyan İntibahında, polimat ideyası, iddiaya görə, özü də polimatik Leon Battista Alberti (1404–1472) tərəfindən "insan istəsə hər şeyi edə bilər" ifadəsində ifadə edilmişdir. Qotfrid Leybnits tez-tez polimat kimi görünürdü.
Universal yurisdiksiya
Universal yurisdiksiya — cinayətin törədildiyi yerdən və təqsirləndirilən şəxsin və ya zərər çəkmiş şəxsin vətəndaşlığından asılı olmayaraq şəxslərin mühakimə olunmasına və cəzalandırılmasına dair dövlətin səlahiyyətlərini nəzərdə tutan ərazilərdən kənar cinayət yurisdiksiyasının növlərindən biridir. Bu növ səlahiyyət səlahiyyətləri əsasən cinayət təqibinə məruz qalması bütün beynəlxalq ictimaiyyət üçün "universal" maraq kəsb edən cinayətlərin xarakterinə əsaslanır. Universal yurisdiksiya prinsipinin müstəsna təbiəti bu elementlərdən biri ilə yurisdiksiyanı həyata keçirən dövlət arasında heç bir əlaqənin olmamasıdır. Xüsusiyyətini nəzərə alaraq, yalnız əhəmiyyətinə görə istənilən dövlət tərəfindən mühakimə oluna və cəzalandırıla bilən məhdud bir sıra cinayətlərlə əlaqələndirilir. Əgər əvvəllər bu yurisdiksiyanın əsasları yalnız kiçik hallarda istifadə olunurdusa, son illərdə rolu inanılmaz dərəcədə artmışdır. Universal yurisdiksiya altındakı cinayətlərin əksəriyyəti, dünya ictimai asayişini pozaraq beynəlxalq hüququn müvəqqəti normalarının (jus cogens) pozulmasına səbəb olur: soyqırım, insanlığa qarşı cinayətlər, müharibə cinayətləri, işgəncə və beynəlxalq terror aktları. Ağır beynəlxalq cinayətlər törətmiş şəxslərin cinayət təqibi üçün mümkün hüquqi əsas kimi ümumdünya yurisdiksiyası həm beynəlxalq müqavilə sənədlərində (xüsusən 1949-cu il Cenevrə Konvensiyaları), həm də milli qanunvericilikdə (məsələn, Alman Cinayət Məcəlləsi) təmin edilmişdir. 26 iyun 2002-ci il tarixli Beynəlxalq Qanuna (alm. Völkerstrafgesetzbuch‎) qarşı. Ümumdünya yurisdiksiyasının nəzəri əsaslarının qeyri-müəyyənliyi yeni doktrinada daha ifadəli görünür.
Universal Carrier
Universal Carrier Vickers-Armstrong və digər şirkətlər tərəfindən istehsal olunmuş olan Böyük Britaniya istehsalı olan zirehli transportyorlar üçün istifadə edilən ümumi təyinatdır. Asqı sistemi Horstmann asqı sistemi olub, yanacaq həcmi 91 L, əməliyyat mənzili 250 km, maksimum sürəti isə 48 km/saat olmuşdur. Bu texnika, İkinci Dünya müharibəsi zamanı Millətlər Cəmiyyəti qüvvələri tərəfindən geniş şəkildə istifadə edilmişdir. Universal Carrier əsasən şəxsi heyətin və avadanlıqların, xüsusən də silahların və ya pulemyot platformalarının daşınması üçün istifadə olunmuşdur. Bu texnikadan ümumilikdə 113.000 ədəd istehsal edilmişdir ki, bu da onu tarixdə ən çox istehsal edilən zirehli döyüş maşınlarından birinə çevirmişdir.
Coordinated Universal Time
Koordinasiya edilmiş ümumdünya vaxtı (ing. Universal Time Coordinated; fr. Universel Temps Coordonné; abbr. UTC) — Qrinviç meridianının orta Günəş vaxtı. Gecəyarıdan hesablanır, Bakı vaxtından 4 saat geridir. Zulu vaxtı (ing. Zulu time; rus. зулусское время) — aviasiya slenqində zamanın Qrinviç meridianına görə dəyərini bildirən ifadə. İsmayıl Calallı (Sadıqov), "İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti", 2017, "Bakı" nəşriyyatı, 996 s.
Dövlət Universal Mağazası
GUM (rus. ГУМ, tələffüzü [[Beynəlxalq fonetik əlifba|[ˈɡum]]], abbreviatura rus. Главный универсальный магазин) əvvəllər bir çox Sovet şəhərlərində mövcud olan Alış-veriş mərkəzlərinə verilən addır, eyni zamanda Sovet dövründə Beynəlxalq Hökumət Mağazası (rus. Государственный универсальный магазин) olaraq tanınırdı. Oxşar ada malik mağazalar keçmiş sovet dövlətlərində yerləşirdi. Ən məşhur GUM Moskvanın Kitay-qorod rayonunda, qərb tərəfi Qızıl Meydana baxan formada inşa edilmişdir. Bu gün ticarət mərkəzi kimi istifadə olunur. 1920-ci illərin əvvəllərində bu yer Yuxarı Ticarət Binaları (rus. Верхние торговые ряды) kimi tanınırdı. Yaxınlıqda, Bolşoy Teatrı ilə üzbəüz GUM-a çox oxşar olan başqa bir bina yerləşirdi, bu gün bu bina TsUM kimi tanınır.
Universal Serial Bus
USB (Universal Serial Bus) — ingiliscədə, (yığcam) universal ardıcıl şin sözlərinin baş hərflərindən əmələ gəlmişdir. USB, periferiya qurğuları üçün nəzərdə tutulub və məlumatın ardıcıl, yəni bit-bit ötürülməsi üçün interfeysdir. Bu standart, Compaq, Digital Equipment, IBM, Intel, Microsoft, NEC və Northern Telecom şirkətləri tərəfindən hazırlanıb. USB verilənlərin fərdi kompüter ilə orta sürətli periferiya qurğuları arasında mübadiləsi üçün standart 1994-ci ildə yeddi aparıcı kompüter və telekommunikasiya firması (Compaq, IBM, Intel, NEC, Microsoft, Digital, Northern Telecom) tərəfindən təklif olunub. Qurğunun qoşulmasından sonra kompüteri yenidən yükləməyə, sistemin konfiqurasiyasını dəyişməyə, yaxud interfeys kartını quraşdırmağa gərək yoxdur. Qurğunun tanınması və uyğun drayverin quraşdırılması insan müdaxiləsi olmadan avtomatik yerinə yetirilir. Bir USB portuna ardıcıl olaraq 127-dək qurğu qoşmaq olar, kabelin uzunluğu isə 5 metrədək ola bilər. USB-kabeli dörd naqildən ibarətdir: iki sarınmış cütlük, 5V qida və ümumi naqil. Beləliklə, bu kabellə gücü az olan qurğuları qidalandırmaq da olar. 1999-cu ildə Intel tərəfindən işlənib hazırlanmış USB 2.0 standartı verilənləri 480 Kbayt/san-dək sürətlə ötürməyə imkan verir.
Universal desant gəmisi
Amfibiya desant gəmisi, müntəzəm olaraq Amfibiyalar, Amfibik və ya xalq arasında olan adı ilə "Timsah daşıyan gəmilər" kimi tanınan bu gəmilər döyüş gəmiləri kimi təsnif edilirlər. Bu tip gəmilər quru qoşunları tərəfindən desant əməliyyatları üçün istifadə olunur, eləcə də quru qoşunlarına maddi-texniki dəstək verir və həmçinin də dəniz əməliyyatlarında istifadə olunurlar. Bunun sayəsində həm qurudakı, həm də dənizdəki amfibiya desant əməliyyatlarında onlara böyük ehtiyac hiss olunur. Bu tip gəmilər Birləşmiş Ştatların Hərbi Dəniz Qüvvələri tərəfindən bir çox əməliyyatlarda istifadə edilmişdirlər. 1970-ci illərin Tarawa Class gəmiləri 1989-cu ildə daha yeni və müasir Wasp Class gəmiləri ilə əvəz olunmuşdurlar.
Vəhşiliyin universal tarixi
Vəhşiliyin universal tarixi (Historia universal de la infamia) ― Xorxe Luis Borxes tərəfindən ilk dəfə 1935-ci ildə nəşr edilmiş və 1954-cü ildə müəllif tərəfindən yenidən işlənmiş qısa hekayələr toplusudur. Hekayələrin əksəriyyəti 1933-1934-cü illər arasında "Crítica" qəzetində dərc olunub və "sehrli realizm" terminini ilk dəfə istifadə edən Angel Floresin sözlərinə görə, sehrli realizm hərəkatı bu kitabla başlayıb. Hekayələr (Hombre de la esquina rosada istisna olmaqla) əsl cinayətkarların uydurma hesablarıdır. Mənbələr kitabın sonunda verilmişdir, lakin Borxes təkrar izahatda - ixtiyari və ya başqa bir şəkildə - xüsusən də tarixlərə və adlara çoxlu dəyişikliklər edir, ona görə də hesablara tarixi hesab etmək olmaz. Xüsusilə, The Disinterested Killer mənbə materialından ayrılır. İki ingilis tərcüməsi mövcuddur, birincisi 1972-ci ildən, ikincisi 1999-cu ildən (toplanmış nəşrin bir hissəsi, 2004-cü ildə ayrıca kitab kimi nəşr edilmişdir). 1972-ci il ingiliscə nəşri (A Universal History of Infamy, ISBN 0-525-47546-X) ​​Norman Thomas di Giovanni (ing.) tərəfindən tərcümə edilmişdir. 2004-cü il ingiliscə nəşri (A Universal History of Inniquity, ISBN 0-14-243789-1), Andrew Hurley (ing.) tərəfindən tərcümə edilmiş, Britaniya naşiri Penguin Books-un bölməsi olan Penguin Classics tərəfindən nəşr edilmişdir. Alçaklığın Evrensel Tarihi [1] Alçaklığın Evrensel Tarihi [2] Alçaklığın Evrensel Tarihi [3] A Universal History of Infamy [4] "Xorxe Luis Borxes". "Xorxe Luis Borxes".
Universal kəmiyyət göstəricisi
Universal kəmiyyət göstəricisi, kvantor (işarəsi: ∀ {\displaystyle \forall } , ∀) — mövcudluq kəmiyyət göstəricisindən fərqli olaraq bütün təyin olunmuş elementlər üçün doğru olan şərtdir, burada şərt yalnız göstərilən çoxluqdan bəzi fərdi elementlər üçün doğrudur. Formal olaraq, bir çoxluğun müəyyən bir predikatın həqiqət domenində olduğunu göstərmək üçün istifadə olunan kəmiyyət göstəricisidir. “Hər kəs üçün...”, “hamı üçün...”, “hər kəs üçün...” və ya “hamısı...”, “hər kəs üçün...”, “hər hansı...” kimi oxuyun. Universal kəmiyyət göstəricisi elə bir obyektdir ki, onun köməyi ilə hansısa məntiqi ifadənin hər şey üçün və ya ən azı bu ifadənin məna kəsb etdiyi tərif sahəsi üçün doğru olması ifadəsi rəsmiləşir. Predikat və simvolik məntiqdə istifadə olunur. ∀ {\displaystyle \forall } simvolu universal kvantor üçün 1935-ci ildə alman riyaziyyatçısı Gerhard Gentzen tərəfindən ekzistensial kvanterin simvolu ilə bənzətmə yolu ilə təqdim edilmişdir. ∃ {\displaystyle \exists } 1897-ci ildə Cüzeppe Peano tərəfindən təqdim edilmişdir.
Birləşmiş Universal Səhmdar Bankı
Kapital Bank — Azərbaycanda fəaliyyət göstərən kommersiya bankı. == Tarixçə == 1874-cü ilin 24 iyulunda Bakıda əmanət kassası yaradılıb. İlk əmanət kassaları Rusiya Dövlət Bankının Bakı şəhər şöbəsinin tərkibində fəaliyyət göstərirdi. Şöbənin icraçı rəhbəri İvan Samsonoviç Xandojevski adlı şəxs idi. Uçot Komitəsinin tərkibində isə Hacı Zeynalabdin Tağıyev, Hacı Baba Haşımov, Hacı Şıxəli Dadaşov kimi tanınmış azərbaycanlılar da təmsil olunurdu. Azərbaycan Demokratik Respublikası elan edildikdən sonra 30 sentyabr 1919-cu ildə Azərbaycanda Dövlət Bankının açılışı oldu, 1 dekabr 1919-cu ildə əmanət kassalarının fəaliyyəti də bərpa edildi. 1920-ci ilin 28 aprelində ADR-in süqutunun ardınca Azərbaycan İnqilab Komitəsinin 9 iyun 1920-ci il tarixli qərarı ilə Rusiya Dövlət Bankının Bakı şöbəsi ləğv edildi və bütün bank-kredit təşkilatları kimi bu qurum da yeni yaradılmış Xalq Bankına birləşdirildi. 1924-cü ilin yanvarında Azərbaycanda SSRİ Dövlət Bankının tərkibində fəaliyyət göstərən dövlət əmək əmanət kassaları yaradıldı. 1988-ci ildə həmin kassalar SSRİ Əmanət Bankının Azərbaycan Respublikası Bankına çevrildi. 11 fevral 1992-ci ildə bu bankın bazasında Azərbaycan Respublikasının Əmanət Bankı formalaşdırıldı.
Universal asinxron qəbuledici/verici
Universal asinxron qəbuledici/verici-(eng.UART)– kompüterdə paralel verilənlər selini ardıcıl verilənlər seliylə (və əksinə) əvəz edən qurğu (daha dəqiqi, inteqral sxem). Bu qurğu səkkiz bitdən ibarət cərgələrlə hərəkət edən bitləri götürüb bir sıraya düzür və onlar ardıcıl porta daxil olur. Verici və qəbuedicinin işi sinxronlaşdırılmadığından, verilənlər selində baytın başlanğıcını və sonunu bildirən siqnallar – start və stop bitləri olmalıdır. Modem USB Morze əlifbası İsmayıl Calallı (Sadıqov), “İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti”, 2017, “Bakı” nəşriyyatı, 996 s.
Universal koordinasiya edilmiş vaxt
Koordinasiya edilmiş ümumdünya vaxtı (ing. Universal Time Coordinated; fr. Universel Temps Coordonné; abbr. UTC) — Qrinviç meridianının orta Günəş vaxtı. Gecəyarıdan hesablanır, Bakı vaxtından 4 saat geridir. Zulu vaxtı (ing. Zulu time; rus. зулусское время) — aviasiya slenqində zamanın Qrinviç meridianına görə dəyərini bildirən ifadə. İsmayıl Calallı (Sadıqov), "İnformatika terminlərinin izahlı lüğəti", 2017, "Bakı" nəşriyyatı, 996 s.
Universal onluq təsnifat dili
Universal onluq təsnifat dili — Universal onluq təsnifat (UOT) əsasən onluq prinsipinə görə qurulmuşdur, yəni bütün biliklər sahəsi ardıcıl olaraq 10 sahəyə bölünür. Bu sistemdən istifadə etməklə, istənilən sənədi indeksləşdirmək olar. Universal ona görə deyirlər ki, o bütün insan fəaliyyətini əhatə edir, onluq isə onun indeksinin 10 hissəyə bölünmə prinsipinə görə qurulmasıdır. Burada bütün anlayışlar (təsnifat obyektləri) UOT-a görə 2 qrupa bölünür: əsas və köməkçi. Əsas anlayışlar, ərəb rəqəmlərindən ibarət olan indekslərlə əks olnur. Onlar sistemlənmiş qaydada UOT cədvəlində göstərilir. Bu cədvəldə bütün anlayışlar 10 əsas bölmələrlə təsvir olunur. Həmin bölmələr 0-dan 9-a qədər rəqəmlərlə nomralanır və onların hər biri iyerarxik prinsipinə əsasən ümumidən başlayaraq alt bölmələrə bölünür. Burada axtarışın keyfiyyətli aparılması xatirinə hər bir bölmə, alt bölmə və s. müəyyən əlamətlərə və ya onların tez-tez istifadə olunmalarına görə 10-dan böyük olmayan 10 hissəyə ardıcıl olaraq qruplara bölünür.
Universal əsgər (film, 1992)
Universal əsgər (ing. Universal Soldier) – 1992-ci ildə rejissoru Roland Emmerix tərəfindən çəkilən fantastik döyüş filmidir. Filmin distribütori "TriStar Pictures" kinokompaniyasıdır. Baş rolları Jan-Klod Van Damm və Dolf Lundqren canlandırır. Filmdə Lyuk Devero personajının uşaqlıq illərini canlandıran və titrdə adı göstərilməyən aktyor Kristofer Van Varenberq, həyatda Jan-Klod Van Damm və Qledis Portuqezin övladıdır. 1969-cu il, Vyetnam. Vyetnamdakı vəzifəsi əsnasında ağlını itirən Endryu Skott əsir tutduğu günahsız insanları öldürmək qərarına gəlir. Bu zaman əsgərlərdən biri olan Lyuk Devero onu sakitləşdirməyə çalışır və ardınca mübarizə aparır. Lakin Skott niyyətindən geri dönməyərək yerliləri qumbara ilə öldürür. Bu isə Lyuku hiddətləndirir.
Universal əsgər 2: Qayıdış
Universal əsgər 2: Qayıdış (ing. Universal Soldier 2: Return) – 1999-cu ildə rejissoru Mik Rocers tərəfindən çəkilən fantastik döyüş filmi. Universal əsgər filminin davamıdır. Lyuk Devero (Jan-Klod Van Damm) amerikanın gizli laboratoriyalarının birində vəzifəsini yerinə yetirir. Amerikanın hərbçiləri yeni silah növünü sınaqdan keçirirlər. Bunun üçün Universal əsgərlərdən istifadə edirlər. Universal əsgərləri isə super kompüter "Set" idarə edir. Soyuq müharibənin başa çatması ilə əlaqədar bu gizli proekt bağlanmaq üzrədir. Bunu eşidən "Set" artıq Universal əsgərləri öz itaəti altına salmağa başlayır. Onların qarşısını ala biləcək yeganə şəxs isə Lyuk Deverodur...
Beynəlxalq Münasibətlər
Beynəlxalq münasibətlər — siyasi elmin bir qolu olub, beynəlxalq sistemdə dövlətlərin bir-biri ilə, eləcə də beynəlxalq hökumətlərarası təşkilatlar (BHT), transmilli korporasiyalar (TMK) və digər qeyri-dövlət aktorları ilə münasibətlərini öyrənir. XX əsrin əvvəllərində beynəlxalq münasibətlər dünya siyasətində ABŞ-ın rolunun artması ilə səciyyələnir. Bu dövrdə ABŞ-ın xarici siyasət fəaliyyətində Latın Amerikası mərkəzi yer tuturdu. ABŞ Latın Amerikası regionunda nüfuzunu artırmaq və öz ətrafında region dövlətlərini birləşdirmək siyasəti yürüdürdü. Bu illərdə ABŞ çəkiləcək Panama kanalı üzərində tək ağalıq etmək istəyirdi. O, bu istəyinə 1901-ci ildə İngiltərə ilə imzaladığı müqavilə ilə çatmış oldu. Bu müqaviləyə görə, kanalı ABŞ hökuməti və ya onun istəyinə uyğun olaraq xüsusi şirkətlər tikə bilərdilər. 1902-ci ildə ABŞ kanalın tikintisinə dair konsessiya hüququnu fransız şirkətindən satın aldı. 1903-cü ildə ABŞ və Kolumbiya hökumətləri müqavilə imzaladılar. Müqaviləyə görə, Kolumbiya hökuməti öz ərazisində Sakit okeandan Atlantik okeana qədər ərazidən çəkilən zolağı 99 il müddətinə ABŞ hökumətinə icarəyə verməli idi.
Beynəlxalq arbitraj
Beynəlxalq arbitraj— Arbitraj mübahisələrin həlli üçün milli məhkəmələrin yurisdiksiyasına alternativ bir metoddur və yalnız qanunla icazə verilmiş mübahisələrin həllini tərəflərin müəyyən etdiyi bir və ya daha çox müstəqil üçücü tərəfə — arbitra verir. Beynəlxalq arbitraj iki dövlət arasında, ya da bir dövlətlə beynəlxalq bir təşkilat arasında, ya da xüsusi bir şəxs və ya özəl qurum ilə dövlət arasında, ya da xüsusi bir qurum və ya fərqli millətlərdən olan insanlar arasındakı arbitraj deməkdir. == Tarixi == Dövlət sferasında beynəlxalq arbitrajın tarixi Jay sazişinə əsaslanır. 1794-cü ildə Böyük Britaniya ilə Amerika Birləşmiş Ştatları arasındakı bu müqavilə 1872-ci ildə Alabama müqaviləsi üçün bir model rolunu oynadı. Bu müqavilə imzalandıqdan sonra beynəlxalq müqavilələrdə arbitraj maddəsi istifadə edilməyə başlandı. Xarici Arbitraj qərarlarının tanınması və icrası haqqında 1958-ci il New York Konvensiyası arbitraj qərarlarının tanınmamasına səbəb ola biləcək vəziyyətə aydınlıq gətirilməsi baxımından bu sahədə əhəmiyyətli yer tutur. == Üstünlükləri == Tərəflər arbitrajın yerini, mübahisəyə dair qərar verəcək hakimləri, qərarın dilini və bu məhkəmədə tətbiq ediləcək prosedur qaydalarını seçmək hüququna malikdirlər. Məhkəmə hakimiyyətinin yanında arbitraj təşkilatının mövcudluğunun səbəbləri; dövlət məhkəmə sistemindəki yüklərin azaldılması; beynəlxalq münasibətlərdə milli məhkəmələrin qərəzsizliyi ilə əlaqəli haqlı narahatlıqlar, ticari münasibətlərdə iştirak edən tərəflər üçün bu münasibətlərdən irəli gələn sabitliyi və inamın təmin edilməsi; mübahisənin mövzunu yaxşı bilən mütəxəssislər tərəfindən həll edilməsinin məqsədəuyğunluğu, dövlət məhkəməsi ilə müqayisədə daha sürətli və daha qənaətli bir şəkildə bir həll yolu tapılması. Arbitraj razılaşması tərəflər arasında mövcud hüquqi münasibətlərdən yaranan və ya yarana biləcək mübahisələrin hamısını və ya bəzilərini arbitraj yolu ilə həll etməyə dair bir razılaşmadır.
Beynəlxalq dil
Beynəlxalq dil — bütün dünya üzrə əhəmiyyətli dərəcədə çox sayda insanlar arasında istifadə edilən dil. == Xarici keçidlər == Beynəlxalq dil — Facebook səhifəsi English 'world language' forecast (BBC, December 2004) World Language Maps 1903 article - Are We To Have An International Language?
Beynəlxalq hesablaşmalar
Valyutada pul tələbləri və öhdəlikləri dövlətlər, müxtəlif ölkələrin ərazisində yerləşən fiziki və hüquqi şəxslər arasında iqtisadi, siyasi, mədəni münasibətlərin əsasında yaranır. Beynəlxalq hesablaşmalar yuxarıda göstərilən pul tələbləri və öhdəlikləri üzrə ödəmələrin təşkili və tənzimlənməsini əks etdirir. Beynəlxaql hesablaşmalar bankların gündəlik fəaliyyətidir. Onlar dünya ictimaiyyəti tərəfindən işlənmiş və əksər ölkələr tərəfindən qəbul edilmiş şərt, norma və qaydalar əsasında beynəlxalq hesablaşmaları həyata keçirir, xaricə ödəmələr edirlər. Beynəlxalq hesablaşmalar sferasında bankların fəaliyyəti dövlətlər və beynəlxalq iqtisadi təşkilatlar tərəfindən tənzimlənir. Beynəlxalq hesablaşmalar əsasən nağdsız qaydada və banklar vasitəsilə həyata keçirilir. Bu zaman müxtəlif ölkələrin kredit təşkilatları, bankları arasında müxbir münasibətləri qurulur. Bu məqsədlə banklar hesabların (nostro – bankın digər banklarda hesabları, loro – digər bankların bankda hesabları) açılması barədə qarşılıqlı müxbir sazişləri imzalayırlar. Bu sazişlərdə hesablaşma qaydaları, komission mükafatlandırmanın həcmləri, həmçinin vəsaitlər xərcləndikcə müxbir hesabların yenidən vəsaitlə təmin edilməsi metodları öz əksini tapır. Banklar beynəlxalq hesablaşmaları özlərinin xarici filialları və bölmələri vasitəsilə də həyata keçirə bilərlər.
Beynəlxalq marketinq
Beynəlxalq marketinq — fərdi və ya təşkilati məqsədlərə cavab verən mübadilələr yaratmaq üçün ideyaların, əmtəə və xidmətlərin konsepsiyası, qiymətləri, təşviqi və paylanmasının planlaşdırılması və icrasının beynəlxalq səviyyədə prosesi. Bu strategiya şirkətin öz ölkəsində istifadə olunan texnikaların genişləndirilməsinə aid edilir. Marketinqin digər elementləri kimi beynəlxalq marketinqin vahid tərifi yoxdur. Bundan əlavə, bəzi müəlliflər beynəlxalq marketinq və qlobal marketinqi fərqli şəkildə müəyyənləşdirirlər: Çox sadə səviyyədə beynəlxalq marketinq şirkətin milli sərhədlər daxilində bir və ya bir neçə marketinq qərarının qəbul edilməsini nəzərdə tutur. Çox mürəkkəb səviyyədə bu, şirkətin xaricdə istehsal müəssisələrinin yaradılmasını və bütün dünyada marketinq strategiyalarının əlaqələndirilməsini əhatə edir. Beynəlxalq marketinq marketinq yönümünün və bacarıqlarının beynəlxalq biznesə tətbiqidir. Beynəlxalq marketinq firmanın əmtəə və xidmətlərinin axınını mənfəət üçün birdən çox ölkədə istehlakçılara və ya istifadəçilərə yönəldən biznes fəaliyyətinin təmin edilməsidir. Beynəlxalq bazar ixracatçı taciri üstələyir və onu bizneslə məşğul olduğu ölkələrdə marketinq mühitinə daha çox cəlb edir. Qlobal marketinq investisiyaların, məhsulların qlobal səviyyədə bir şirkətin təcrübəsinə səmərəli şəkildə istifadə edilməsinə diqqət yetirir və həmçinin hər bir ölkədə həqiqətən unikal və fərqli olanı uyğunlaşdırır. Qlobal marketinq dedikdə, bir çox ölkə bazarlarında əlaqələndirilmiş və inteqrasiya olunmuş marketinq fəaliyyətləri başa düşülür.
Beynəlxalq bərabərsizlik
Beynəlxalq bərabərsizlik — iqtisadi bərabərsizliyin bir növü, müxtəlif dövlətlərin və ölkələrin vətəndaşları arasında rifah səviyyəsindəki fərq. Bu cür fərqlər həmişə olub, lakin ən varlı və ən kasıb ölkələrin vətəndaşlarının gəlirləri arasında fərq XIX əsrdə, Böyük Britaniyada, sonra isə Qərbi Avropanın digər ştatlarında və ölkələrində Sənaye İnqilabının başladığı zaman kəskin şəkildə artmağa başladı və bu tendensiya XX əsr boyu davam etdi. Ən kasıb və varlı dövlətlərin sakinlərinin gəlirləri 1820-ci ildə 3 dəfə, 1913-cü ildə 11 dəfə, 1950-ci ildə 35 dəfə, 1973-cü ildə 44 dəfə, 1992-ci ildə 72 dəfə fərqlənmişdir. XXI əsrin əvvəlində ən varlı və ən kasıb 20 ölkənin sakinlərinin gəlirlərindəki fərq 37 dəfə idi. Zəngin (yüksək gəlirli ölkələrin) əhalisi ilə yoxsul ölkələrin əhalisi arasında iqtisadi uçurum, zəif siyasi və iqtisadi institutlar nəticəsində və az inkişaf etmiş ölkələrin texnoloji cəhətdən geri qalması, qlobal iqtisadi strukturun dəyişməsi, həyata keçirilən proteksionist tədbirlər nəticəsində inkişaf etmiş ölkələrdə (və onların inkişaf etməkdə olan ölkələrində olmaması), inkişaf etməkdə olan ölkələrdə əhalinin həddindən artıq olması, ən yoxsul ölkələrdə iqtisadi geriliyə və yoxsulluğun artmasına səbəb olur. Beynəlxalq bərabərsizliyin əsas kəmiyyət göstəricisi adambaşına düşən ÜDM-in səviyyəsindəki ölkələrarası fərqlərdir. İqtisadi artım nəzəriyyəsi bu fərqlərin səbəblərini axtarır. İqtisadiyyat, politologiya və siyasi iqtisad elmlərində beynəlxalq bərabərsizliyi izah etmək üçün müxtəlif variantlar irəli sürülüb, lakin onun səbəbləri ilə bağlı suala hələ də dəqiq cavab yoxdur. Müxtəlif ölkələrin sakinlərinin gəlir səviyyəsində fərqlər həmişə mövcud olub, lakin onlar daha çox XX əsrdə nəzərə çarpıb. Onlar İkinci Dünya Müharibəsindən sonra gücləndilər və XX əsr boyu artmağa davam etdilər{sfn|Аджемоглу|2018|с=3}}.

Digər lüğətlərdə